Przedmowa

Przed niespełna dwoma laty, wraz z powołaniem przez Radę Miasta Krakowa 1 stycznia 2017 roku Biblioteki Kraków, naówczas największej samorządowej biblioteki publicznej w Polsce, zrodził się zamysł wydawania „Rocznika Biblioteki Kraków”. Periodyk ten w naszym zamierzeniu miał łączyć teksty, wobec których stawiane byłyby wymogi warsztatu i naukowej dyscypliny, materiały merytorycznie związane z profilami szeroko pojętej działalności bibliotecznej, w tym oczywiście prezentujące różne aspekty działalności Biblioteki Kraków, wreszcie tak zwane miscellanea. Zarówno w przypadku pierwszego tomu „Rocznika”, jak i w odniesieniu do drugiego, nieoceniony wkład w ustalenie jego zawartości i doboru tekstów ma Rada Naukowa. Z wielką radością i satysfakcją informujemy, że w 2018 roku skład Rady Naukowej został poszerzony o osobę dyrektora Biblioteki Narodowej, dr. Tomasza Makowskiego.

Obok rozwijanej i pielęgnowanej działalności podstawowej Biblioteka Kraków w drugim roku swojej działalności prowadziła, poprzez jednostkę główną i bez mała 60 filii, szeroką i atrakcyjną działalność kulturotwórczą, włączała się w szereg projektów i poczynań miejskich i ogólnopolskich, była ważnym partnerem w organizacji uroczystości czy konferencji naukowych wraz ze środowiskami akademickimi – głównie z Uniwersytetem Jagiellońskim, Uniwersytetem Pedagogicznym i Polską Akademią Umiejętności.

Artykuły zamieszczone w niniejszym „Roczniku Biblioteki Kraków” odzwierciedlają niektóre kierunki aktywności Biblioteki Kraków w roku 2018, ale wiele z nich ma charakter bardziej uniwersalny. Zamieszczone w dziale pierwszym teksty między innymi Franciszka Ziejki, Karoliny Grodziskiej, Marka Karwali, Piotra Boronia, Ewy Danowskiej, Anny Piotrowskiej czy Marka Sosenki zdają się zaświadczać, jak wielkie znaczenie dla Polaków miały uroczystości związane ze stuleciem odzyskania przez Polskę niepodległości. Te rocznicowe wydarzenia, które w Krakowie z powodów oczywistych miały szczególny, uzasadniony zdarzeniami historycznymi wymiar, znalazły swój wyraz w doborze lektur „Narodowego Czytania” (pisze o tym Paulina Knapik), które Biblioteka – z woli Prezydenta Miasta Krakowa Jacka Majchrowskiego – organizowała wraz z miastem Krakowem.

Druga część obejmuje wypowiedzi bądź omówienia referatów uczestników Międzynarodowej Konferencji „Biblioteki w czasie przełomu”, która odbyła się w styczniu 2018 roku w Centrum Kongresowym ICE. Jej organizatorem była Biblioteka Kraków wspólnie z Kancelarią Prezydenta Miasta Krakowa oraz Wydziałem Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa. Ważnym partnerem i współorganizatorem tego wydarzenia była Biblioteka Jagiellońska, a także Biblioteka Książąt Czartoryskich przy Muzeum Narodowym w Krakowie. W obradach obok gości – przedstawicieli kilkudziesięciu bibliotek krajowych – uczestniczyli reprezentanci miast partnerskich Krakowa i tamtejszych bibliotek (m.in. z Edynburga, Ołomuńca, Norymbergi, Wilna, Kijowa, Bratysławy, Lwowa, a także z Opatiji). Podczas konferencji wystąpili liczni przedstawiciele bibliotek krajowych (m.in. Tomasz Makowski – dyrektor Biblioteki Narodowej, Zdzisław Pietrzyk – dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej), w tym także przedstawiciele Biblioteki Kraków (m.in. Izabela Ronkiewicz-Brągiel, Stanisław Dziedzic, Alina Macała, Janusz Paluch). Zestawienie dokonań i poszukiwanie nowych dróg rozwoju, z poszanowaniem doświadczeń tradycyjnych, z twórczym wykorzystaniem zdobyczy rewolucji cyfrowej, było zasadniczym przesłaniem tej konferencji. Biblioteka Kraków ze sfinalizowanym już scaleniem baz bibliotecznych i czytelniczych mogła być przykładem instytucji nowoczesnej i funkcjonalnej, która – wbrew ogólnopolskim tendencjom katastrofalnego spadku czytelnictwa, odnotowuje stały wzrost liczby czytelników i wypożyczeń.

Dział obejmujący miscellanea zawiera teksty gatunkowo zróżnicowane, związane głównie z organizowanymi w Bibliotece Kraków spotkaniami literackimi, z doroczną Nagrodą Żółtej Ciżemki czy recenzjami książek wyróżnionych nagrodą Krakowska Książka Miesiąca. Kronika Biblioteki Kraków, zamykająca tom, jest lakonicznym zestawieniem ważniejszych wydarzeń, organizowanych w Bibliotece bądź przy jej udziale. Z konieczności jest to wybór wydarzeń.

Życzę Państwu interesującej lektury

Stanisław Dziedzic

Redaktor Naczelny