Urszula Lisowska-Kożuch

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie – Filia w Nowej Hucie¹Dalej: PBW – Filia w Nowej Hucie. i jej działalność na rzecz placówek oświatowych najmłodszej dzielnicy Krakowa

Funkcje i zadania bibliotek pedagogicznych

Biblioteki pedagogiczne, istniejące w Polsce od ponad 90 lat, to placówki specjalistyczne, służące kształceniu i doskonaleniu kadry pedagogicznej oraz szeroko pojętej pedagogizacji społeczeństwa. Służą one nie tylko nauczycielom, ale także osobom przygotowującym się do zawodu, studentom, uczniom i wszystkim innym zainteresowanym dokształcaniem się i samokształceniem. Specjalistyczny księgozbiór oraz warsztat informacyjno-bibliograficzny tworzony jest na potrzeby szeroko rozumianej edukacji. W 1991 roku dzięki zapisowi w ustawie o systemie oświaty biblioteki te stały się częścią składową polskiego systemu oświaty. Zapis ten został utrzymany również w ustawie Prawo oświatowe (art. 2, ust. 10) z 14 grudnia 2016 roku.

Podstawowe zadania bibliotek należących do ogólnokrajowej sieci bibliotecznej, w tym bibliotek pedagogicznych²Art. 13, punkt 1. „Biblioteki ogólnokrajowej sieci bibliotecznej ze względu na swe zadania dzielą się na: naukowe, fachowe, szkolne, pedagogiczne, publiczne oraz inne”. Ustawa z dnia 9 kwietnia 1968 r. o bibliotekach, Dz.U. 1968 nr 12 poz. 63., zostały określone już w ustawie z 9 kwietnia 1968 roku o bibliotekach³Ustawa z dnia 9 kwietnia 1968 r. o bibliotekach. Rozdział 1. Przepisy ogólne, art. 4, Dz.U. 1968 nr 12 poz. 63. i nieco zmodyfikowane w kolejnej ustawie z 27 czerwca 1997 roku⁴Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach. Rozdział 1. Przepisy ogólne, art. 4.1, Dz.U. 1997 nr 85 poz. 539, tj. Dz.U. 2019 poz. 1479.. W obu aktach prawnych zawarto także zapisy odnoszące się stricte do bibliotek pedagogicznych: z ustawy z 1968 roku wynika, że „Biblioteki pedagogiczne służą potrzebom rozwoju oświaty i wychowania przez prowadzenie działalności w zakresie kształcenia i doskonalenia pracowników pedagogicznych⁵Ustawa z dnia 9 kwietnia 1968 r. o bibliotekach. Rozdział 6. Biblioteki szkolne ­ i pedagogiczne, art. 22, punkt 2, Dz.U. 1968 nr 12 poz. 63., a z kolejnej, że „Biblioteki pedagogiczne prowadzą działalność służącą potrzebom oświaty i wychowania, w tym kształcenia i doskonalenia kadry pedagogicznej”⁶Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach. Rozdział 7. Biblioteki szkolne i pedagogiczne, art. 22, ustęp 2, Dz.U. 1997 nr 85 poz. 539, tj. Dz.U. 2019 poz. 1479..

Z biegiem lat poszerzały się funkcje i zadania omawianych placówek. Zasady organizowania i działalności bibliotek szkolnych i pedagogicznych określają odrębne przepisy. Zgodnie z paragrafem 1 obowiązującego obecnie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 28 lutego 2013 roku w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych bibliotek pedagogicznych:

Publiczna biblioteka pedagogiczna, zwana dalej „biblioteką”, służy w szczególności wspieraniu procesów kształcenia i doskonalenia nauczycieli, a także wspieraniu działalności szkół, w tym bibliotek szkolnych oraz placówek, o których mowa w art. 2, pkt. 3–5 i 7 ustawy z 7 września 1991 roku o systemie oświaty, zwanych dalej „placówkami”, zakładów kształcenia nauczycieli i placówek doskonalenia nauczycieli⁷Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 28 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych bibliotek pedagogicznych, Dz.U. 2013 nr 89 poz. 824..

W kolejnym ustępie omawianego paragrafu wymieniono zadania bibliotek. Należą do nich:

1. gromadzenie, opracowanie, ochrona, przechowywanie i udostępnianie użytkownikom materiałów bibliotecznych (…) [tu doprecyzowano ich rodzaj i tematykę – przyp. red.];
2. organizowanie i prowadzenie wspomagania:
   • szkół i placówek w realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, w tym w wykorzystaniu technologii informacyjno-komunikacyjnej,
   • bibliotek szkolnych, także w zakresie realizacji i zarządzania biblioteką szkolną,
3. prowadzenie działalności informacyjnej i bibliograficznej;
4. inspirowanie i promowanie edukacji czytelniczej i medialnej.

W ustępie 3 przedstawiono, co należy uwzględnić przy organizowaniu i prowadzeniu wspomnianego (ust. 2 pkt 2) wspomagania, a w następnym ustępie sprecyzowano, na czym ono ma polegać. W ustępie 5 z kolei wymieniono dodatkowe działania, które biblioteki mogą prowadzić, czyli działalność wydawniczą, organizowanie i prowadzenie działalności edukacyjnej oraz kulturalnej, w szczególności otwarte zajęcia edukacyjne, lekcje biblioteczne i spotkania autorskie⁸Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych bibliotek pedagogicznych, Dz.U. 2013 nr 89 poz. 824. O powstaniu bibliotek pedagogicznych i ich funkcjach pisała także A. Fluda-Krokos w artykule Ewolucja pojęcia nauczyciel. Klient bibliotek pedagogicznych w świetle aktów prawnych, w: Nauczyciel w bibliotece pedagogicznej: klient wyróżniony, red. A. Fluda-Krokos, B. Janik, Kraków 2016, s. 22–31..

Wszystkie te zadania znajdują swoje odzwierciedlenie w statutach omawianych placówek oraz, w różnym stopniu, w ich działalności.

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie – Filia w Nowej Hucie

Powstanie i siedziba

Dzielnicowa Biblioteka Pedagogiczna w Nowej Hucie została powołana w 1971 roku. Od samego początku nadzór merytoryczny nad placówką sprawowała Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka (PBW) w Krakowie, która od 1993 roku zaczęła pełnić także nadzór finansowy (do końca 1992 roku nowohucka placówka była utrzymywana z funduszy przeznaczonych na rozwój oświaty w dzielnicy). Nie udało się ustalić dokładnej daty, od której biblioteka zaczęła funkcjonować pod nazwą PBW w Krakowie – Filia w Nowej Hucie; ustalono jedynie, że pod nazwą Dzielnicowa Biblioteka Pedagogiczna mogła działać do końca 1975 roku⁹Nazwa biblioteki i pieczątka Dzielnicowej Biblioteki Pedagogicznej znajdują się w rocznym sprawozdaniu sporządzonym na potrzeby Głównego Urzędu Statystycznego (K-b-6 Sprawozdanie jednostkowe zbiorcze w zakresie bibliotek pedagogicznych) za rok 1975 wypełnionym 8 stycznia 1976 r. oraz w Sprawozdaniu Dzielnicowej Biblioteki Pedagogicznej w Nowej Hucie, os. Handlowe 4, za rok 1975, sporządzonym 11 stycznia 1976 r. Określenie „Filia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Nowej Hucie” po raz pierwszy pojawiło się w Sprawozdaniu Filii Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Nowej Hucie za rok 1976, sporządzonym 3 stycznia 1977 r. Nieco inaczej sytuacja wygląda w sprawozdaniach miesięcznych: w 1976 r. pieczątka z pierwotną nazwą funkcjonowała do września, po tym miesiącu pieczęci już nie było, na sprawozdaniach miesięcznych za 1977 rok widnieje pieczęć ze zmienioną już nazwą.. Agnieszka Szczecina, zajmująca się historią Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie, podała, że w maju 1975 roku, w wyniku reformy administracyjnej kraju, nastąpiła także zmiana struktury organizacyjnej sieci bibliotek pedagogicznych. Pedagogiczne biblioteki powiatowe przekształcono w filie terenowe podlegające bibliotekom wojewódzkim. Następstwem tej decyzji była nowelizacja statutu PBW dokonana w 1976 roku; filie stanowiły odtąd integralną część placówki¹⁰Z ksiąg zrodzona… 90 lat pracy Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie: 1922–2012, Kraków 2012, s. 46..

W latach 1971–1980 biblioteka zajmowała dwa pomieszczenia o łącznej powierzchni około 75 m² w Szkole Podstawowej nr 91 na osiedlu Handlowym 4. Przeznaczono je na wypożyczalnię, w której umieszczono także ­ katalogi, księgo­ zbiór oraz opracowywano zbiory, i czytelnię, w której magazynowano czasopisma, a ponadto mieściła się tam również pracownia metodyczno-konsultacyjna bibliotek szkolnych¹¹Sprawozdanie Dzieln. Biblioteki Pedagogicznej w Nowej Hucie, oś. Handlowe 4 za rok 1972 [zachowano pisownię oryginalną]; Sprawozdanie Dzielnicowej Biblioteki Pedagogicznej w Nowej Hucie, os. Handlowe 4 za rok 1975.. W latach 1980–1990 swoją siedzibę miała w Szkole Podstawowej nr 83 na osiedlu Willowym 1. Warunki lokalowe uległy znacznej poprawie. Filia ­ zajmowała w tym czasie pięć pomieszczeń: trzy sale o powierzchni ponad 50 m², w których urządzono magazyn, wypożyczalnię i czytelnię, jedną salę o powierzchni około 25 m² przeznaczoną na magazyn audiowizualny oraz kolejną salę o powierzchni 12 m², służącą do opracowania zbiorów¹²Sprawozdanie Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie – Filia w Nowej Hucie za rok 1980..

W latach 1991–2017 placówka funkcjonowała w budynku na osiedlu Szkolnym 22, gdzie zajmowała dwupoziomowy lokal o powierzchni około 550 m²¹³ Sprawozdanie Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie – Filii w Nowej Hucie za rok 1992.. W październiku 2017 roku nastąpiła kolejna zmiana lokalizacji – obecnie siedziba biblioteki mieści się na osiedlu Kościuszkowskim 2a¹⁴Filia w Nowej Hucie, https://www.pbw.edu.pl/filie/filia-w-nowej-hucie (dostęp: 27.03.2019).. Wyremontowany lokal, wyposażony w nowe meble, składa się z 11 pomieszczeń i zajmuje 275 m². Wyodrębniono w nim miejsce na wypożyczalnię, szatnię i czytelnię, gdzie odbywają się również szkolenia, warsztaty i zajęcia edukacyjne, magazyn czasopism, cztery magazyny książek, pomieszczenie gospodarcze, dwie toalety oraz wiatrołap.

Kadra

Filią w ciągu wielu lat kierowały różne osoby. Były to: Emilia Kruczkowska, kierująca placówką w latach 1971–1973, Regina Surma, która funkcję kierownika pełniła w latach 1974–1978, Maria Walocha kierująca Filią w 1978 roku w zastępstwie za Reginę Surmową, a następnie jako jej kierownik w latach 1979–1982¹⁵Dane ustalone na podstawie sprawozdań., Halina Malinowicz-Kasprzyk, jak dotąd sprawująca tę funkcję najdłużej, bo aż 27 lat (wrzesień 1983–marzec 2010)¹⁶Kronika Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie za 2010 r., oraz Aldona Kruk będąca kierownikiem od kwietnia 2010 roku¹⁷Dane uzyskane od kierownika Filii..

Różna była liczba zatrudnionych osób: w 1971 roku pracowała tylko jedna osoba zajmująca się tak zwaną działalnością podstawową (takie określenie funkcjonowało w sprawozdaniach aż do 1981 roku), w kolejnym zatrudniono już czterech pracowników, ale tylko jedna z nich pracowała w pełnym wymiarze godzin; w latach 1973–1974 zatrudnionych było trzech pracowników (w 1973 roku tylko jeden z nich pracował w pełnym wymiarze godzin, w 1974 – dwóch). Następne trzy lata przyniosły wzrost zatrudnienia do czterech osób, z czego dwie pracowały na pełnym etacie; w okresie 1978–1979 odnotowano po trzech pracowników, w tym dwie osoby zatrudnione w pełnym wymiarze godzin. W latach 1980–1994 liczba osób wahała się od czterech do ośmiu, ale liczba etatów pedagogicznych najczęściej wynosiła pięć. Lata 1995–1996 przyniosły obniżenie etatów pedagogicznych do czterech. Od 1997 roku do 2018 roku w Filii było zatrudnionych trzech pracowników pedagogicznych oraz jeden pracownik obsługi (do końca 2004 na pełny etat, a od 2005 na pół etatu). Jako ciekawostkę można podać, że po raz pierwszy pracownika administracyjno-obsługowego wymieniono w sprawozdaniach w 1983 roku¹⁸Sprawozdanie Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie – Filia w Nowej Hucie za rok 1983..

Zbiory

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie – Filia w Nowej Hucie od początku swojego istnienia wspiera nauczycieli, studentów i inne osoby zainteresowane dokształcaniem się między innymi poprzez gromadzenie specjalistycznego księgozbioru, głównie z zakresu pedagogiki, psychologii i nauk pokrewnych; gromadzi ponadto publikacje naukowe i popularnonaukowe z różnych dziedzin wiedzy, objęte ramowymi programami nauczania, materiały wspierające szkoły i placówki w realizacji ich zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, a także piśmiennictwo z zakresu literaturoznawstwa oraz bibliotekoznawstwa i informacji naukowej. W grudniu 2018 roku w księdze inwentarzowej księgozbioru głównego wpisanych było 44 831 pozycji. Zmiany zachodzące w księgozbiorze w ciągu lat oddają liczby zawarte w tabeli 1.

Tabela 1. Stan księgozbioru głównego PBW – Filii w Nowej Hucie w latach 1971–2018. Wpływy i ubytki. Opracowano na podstawie księgi inwentarzowej księgozbioru głównego oraz rejestru ubytków z lat 1971–2018

Rok	Liczba zbiorów (stan na 31.12.2018)	Przybyło	Rejestr ubytków (stan na 31.12.2018)	Ubyło
2018	44 831	182	10 592	578
2017	44 649	159	10 014	1711
2016	44 490	153	–	–
2015	44 337	244	–	–
2014	44 093	215	9008	704
2013	43 878	261	8304	1208
2012	43 617	214	7096	2393
2011	43 403	228	4703	1462
2010	43 175	428	–	–
2009	42 747	410	–	–
2008	42 337	266	3241	16
2007	42 071	143	3225	364
2006	41 928	192	–	–
2005	41 736	423	2861	54
2004	41 505	127	–	–
2003	41 378	91	–	–
2002	41 287	415	–	–
2001	40 872	370	–	–
2000	40 502	302	2807	124
1999	40 200	344	2683	57
1998	39 856	409	2626	88
1997	39 447	525	2538	115
1996	38 922	1169	2423	66
1995	37 753	325	2357	291
1994	37 428	664	–	–
1993	36 764	260	–	–
1992	36 504	208	2066	138
1991	36 296	120	–	–
1990	36 176	640	1928	101
1989	35 536	1681	–	–
1988	33 855	1935	1827	365
1987	31 920	1900	1462	1306
1986	30 020	1652	–	–
1985	28 368	1384	156	61
1984	26 984	1381	95	31
1983	25 603	1207	–	–
1982	24 396	1184	64	6
1981	23 212	1125	–	–
1980	22 087	2534	58	13
1979	19 553	1424	–	–
1978	18 129	2229	45	37
1977	15 900	3213	–	–
1976	12 687	1545	–	–
1975	11 142	2735	8	8
1974	8407	3156	–	–
1973	5251	1047	–	–
1972	4204	2611	–	–
1971	1593	1593	–	–

Liczba nabytków w ciągu roku była bardzo zmienna, zależała od możliwości finansowych placówki oraz darczyńców ofiarujących bibliotece swoje zbiory. Największe wpływy odnotowano w latach 1971–1989, kiedy ich liczba wahała się między 1047 (w 1973 roku) a 3213 (w 1977 roku). W późniejszym okresie tylko raz odnotowano nabytki liczące powyżej tysiąca książek, w 1996 roku było ich dokładnie 1169. W późniejszym okresie powyżej 600 pozycji dopisano do inwentarza w latach 1990 i 1994 (odpowiednio 640 i 664 jednostek). Najmniej książek odnotowano w 2003 roku – 91. W ostatnich trzech latach (2016–2018) liczba nabytków nie przekroczyła 200.

Zmiany w księgozbiorze to także ubytki. Ogółem do końca 2018 roku wykreślono z inwentarza 10 592 jednostki. Jedną z przyczyn ubytkowania większej liczby książek był między innymi pożar, który wybuchł w czytelni 31 maja 1986 roku i zniszczył wiele zgromadzonych tam zbiorów¹⁹Sprawozdanie Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej – Filii w Nowej Hucie za rok 1986.. W związku z tym, że przez wiele lat w Filii nie prowadzono selekcji księgozbioru, w latach 2011–2014 ubytkowano łącznie 5767 pozycji. Selekcji sprzyjała również przeprowadzka do nowego lokalu – w 2017 roku usunięto z księgozbioru 1711 zniszczonych, niekompletnych i zdezaktualizowanych książek.

Zbiory audiowizualne były gromadzone od 1976 roku, ale księga inwentarzowa zbiorów audiowizualnych została założona dopiero w 1977 roku. Obecnie²⁰Stan na 31 grudnia 2018 r. jest w niej zapisanych 769 pozycji, przy czym nabytki z 1976 roku zostały dopisane w niej dopiero między 1981 a 1984 rokiem (brak dat przy wpisach). Rejestr ubytków tej grupy zbiorów zawiera 431 jednostek.

Filia jest jedyną placówką oświatową w Nowej Hucie, która posiada duży zbiór archiwalnej prasy pedagogicznej oraz prenumeruje i udostępnia kilka tytułów czasopism bieżących. W 2018 roku były to: „Biblioteka w Szkole”, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, „Praca Socjalna”, „Remedium”, „Szkoła Specjalna”, „Wychowanie na Co Dzień”, „Wychowanie w Przedszkolu”, „Wychowawca” oraz „Życie Szkoły”. Liczba prenumerowanych czasopism zmieniała się z biegiem lat (tabela 2):

Tabela 2. Liczba prenumerowanych czasopism w PBW – Filii w Nowej Hucie w latach 1971–2018

Rok	Liczba prenumerowanych tytułów czasopism
2018	10
2017	12
2016	14
2015	14
2014	14
2013	0
2012	0
2011	19
2010	19
2009	39
2008	38
2007	38
2006	36
2005	33
2004	35
2003	40
2002	40
2001	40
2000	48
1999	41
1998	48
1997	49
1996	49
1995	49
1994	54
1993	59
1992	68
1991	68
1990	70
1989	101
1988	101
1987	101
1986	91
1985	87
1984	87
1983	74
1982	74
1981	80
1980	80
1979	74
1978	77
1977	75
1976	72
1975	78
1974	68
1973	80
1972	78
1971	–

W latach 1972–1989 w Filii prenumerowano od 68 (1974 rok) do 101 tytułów czasopism (1987–1989). W ostatnim trzydziestoleciu liczba ta spada wraz z upływem lat: w 1990 roku placówka prenumerowała 70 tytułów, w ostatnim – zaledwie 10. Były też okresy (lata 2012–2013), kiedy nie kupowano żadnej prasy, a placówka zagrożona była likwidacją. Zaistniała sytuacja wiąże się ze zmianami zachodzącymi na rynku prasy oraz obecnością wielu czasopism udostępnianych w wersji elektronicznej, a także z możliwościami finansowymi biblioteki macierzystej.

Poszczególne numery wydawnictw ciągłych rejestrowane są na kartach akcesyjnych czasopism. Do 1985 roku prowadzono zeszyt zatytułowany „Księga ­ inwentarzowa oprawionych czasopism”. Wpisy zakończono na numerze 636. Odrębna księga inwentarzowa dla tej grupy zbiorów została założona w 2008 roku. Pod koniec 2018 roku liczyła 735 pozycji. Do rejestru ubytków wydawnictw ciągłych wpisano 24 jednostki.

Do 2010 roku Biblioteka gromadziła również broszury, które wpisywano do odrębnego zeszytu broszur.

Filia nie jest skomputeryzowana, a jej zbiory nie są udostępnianie on-line.

Użytkownicy

W obowiązującym obecnie statucie Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, w ­ rozdziale II ­ zatytułowanym „Cele i zadania”, zamieszczono sformułowanie, w którym zawarto główny cel jej istnienia oraz wskazano grupę użytkowników:

Biblioteka służy w szczególności wspieraniu procesu kształcenia i doskonalenia nauczycieli, a także wspieraniu działalności szkół, w tym bibliotek szkolnych, oraz placówek, o których mowa w art. 2 pkt 3–5 i 7 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, zwanych dalej «placówkami», zakładów kształcenia nauczycieli i placówek doskonalenia nauczycieli²¹ Statut Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej (PBW) w Krakowie im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, Rozdział II, Cele i zadania, paragraf 2, punkt 1, https://www.pbw.edu.pl/o-bibliotece/biblioteka/statut (dostęp: 29.01.2019)..

Grupa odbiorców została doprecyzowana w regulaminie korzystania ze zbiorów i usług PBW i jej poszczególnych filii w punkcie dotyczącym zapisu. Z biblioteki mogą korzystać więc nauczyciele, studenci i słuchacze szkół pomaturalnych, niepełnoletni uczniowie szkół ponadpodstawowych, pozostałe osoby pełnoletnie²²Regulamin korzystania ze zbiorów i usług Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Hugona Kołłątaja w Krakowie – Filii w Nowej Hucie, paragraf 2, Zasady korzystania ze zbiorów, punkt 6 [dokument niepublikowany, dostępny w bibliotece].. Liczba zarejestrowanych w PBW – Filii w Nowej Hucie czytelników maleje (tabela 3).

Tabela 3. Liczba zarejestrowanych czytelników w PBW – Filii w Nowej Hucie w latach 1971–1918 wraz z liczbą odwiedzin w czytelni. Opracowano na podstawie rejestru czytelników za lata 1976, 1978–2018, sprawozdań GUS i sprawozdań statystycznych za poszczególne lata oraz rejestru Czytelnia – wypożyczenia i odwiedziny za lata 1985–2018

Rok	Liczba zarejestrowanych ­ czytelników	Liczba odwiedzin w czytelni
2018	246	321
2017	235	300
2016	281	353
2015	300	500
2014	353	597
2013	416	785
2012	538	947
2011	389	1087
2010	593	1043
2009	671	1252
2008	631	987
2007	630	673
2006	787	709
2005	876	744
2004	872	707
2003	1082	801
2002	1176	969
2001	1238	888
2000	1102	757
1999	1202	653
1998	1301	637
1997	1334	611
1996	1401	632
1995	1222	855
1994	1166	344
1993	1010	506
1992	919	257
1991	84	–
1990	886	155
1989	799	156
1988	782	210
1987	545	105
1986	617	369
1985	833	285
1984	706	167
1983	734	527
1982	692	610
1981	641	brak danych
1980	792	341
1979	750	36
1978	836	192
1977	614	133
1976	546	181
1975	507	161
1974	428	86
1973	345	182
1972	172	43
1971	18	1

Pierwsze lata działalności Biblioteki wiązały się ze stałym wzrostem liczby zainteresowanych jej usługami. Pierwszy spadek zainteresowania zarejestrowano w 1979 roku, kiedy liczba czytelników obniżyła się o 86 w porównaniu z rokiem poprzednim (z 836 do 750). W 1980 roku, mimo że od lutego do czerwca trwało przenoszenie zbiorów do nowego budynku, odnotowano 42 nowych czytelników (ich liczba wynosiła wówczas 792). Kolejny spadek zanotowano w 1981 roku, ale przez następne cztery lata liczba czytelników zwiększała się, by w 1985 roku wynieść 833. W 1986 roku na przeszkodzie działalności biblioteki stanął pożar, który spowodował spore utrudnienia w pracy bibliotekarzy. Pożar nastąpił w wyniku zaprószenia ognia przez ekipę prowadzącą remont centralnego ogrzewania (w trakcie prac spawalniczych)²³Sprawozdanie Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej – Filii w Nowej Hucie za rok 1986, s. 1.. W tymże roku liczba zapisanych do placówki osób zatrzymała się na 617, by w kolejnym roku obniżyć się jeszcze do 543. Progres odnotowano w latach 1988–1990. W 1991 roku, z uwagi na ponowną zmianę lokalizacji Filii, biblioteka była nieczynna. Przeprowadzka, inwentaryzacja, urządzanie pomieszczeń, remont części placówki, sprzątanie, porządkowanie spowodowały, że funkcjonowała ona sporadycznie²⁴Sprawozdanie z działalności Filii PBW w Nowej Hucie za rok 1991.. W latach 1992–1996 osiągano bardzo wysokie wyniki – w tym okresie do Filii zapisano od 919 do 1401 osób. Od 1997 roku liczba zarejestrowanych czytelników systematycznie się obniżała, poczynając od 1334 w tymże roku na 246 w 2018 roku kończąc.

Zmienna była również liczba osób, które korzystały ze zbiorów w czytelni. W okresie, kiedy Filia mieściła się w Szkole Podstawowej nr 91 na osiedlu Handlowym 4, czyli w latach 1971–1980, liczba odwiedzin wahała się między 1 (1971 rok) a 341 (1980 rok). Pierwszy znaczący spadek odnotowano w 1974 roku (ze zbiorów na miejscu skorzystało wówczas tylko 86 osób), kolejny w 1979 roku – jak napisano w sprawozdaniu PBW – Filii w Nowej Hucie za rok 1979 „w kąciku czytelniczym zanotowano 36 czytelników, którzy wykorzystali 309 pozycji, w tym 64 wydawnictwa zwarte i 245 czasopism”. Spadek liczby odwiedzających czytelnię w 1984 roku (167 odwiedzin) spowodowany był głównie dwoma czynnikami: zamknięciem placówki dla czytelników w lutym z powodu trwającego wówczas skontrum zbiorów oraz brakami kadrowymi – w okresie od stycznia do listopada w Filii ze wszystkich zatrudnionych pracowały jedynie dwie osoby. Kierownik Filii Halina Malinowska-Kasprzyk w sprawozdaniu Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej – Filii w Nowej Hucie za rok 1984 napisała: „w związku z trudnościami kadrowymi (…) działalność biblioteki sprowadzała się przede wszystkim do wypożyczania czytelnikom książek, porządkowania księgozbioru i czasopism, zakupu nowości książkowych, wpisania ich do księgi inwentarzowej i częściowego opracowania wcześniej zakupionych pozycji oraz zakupów sprzętu bibliotecznego”²⁵Sprawozdanie Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej – Filii w Nowej Hucie za rok 1984, s. 6.. Przez pożar w 1986 roku pierwsze miesiące 1987 roku (biblioteka wznowiła swoją działalność 1 kwietnia) upłynęły pod znakiem zakończenia prac remontowych i porządkowych oraz przygotowania Filii do udostępniania zbiorów²⁶Sprawozdanie Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej – Filii w Nowej Hucie za rok 1987, s. 1.. Nie dziwi więc, że w tym okresie zarejestrowano jedynie 105 odwiedzin. W 1991 roku, z powodu kolejnej zmiany siedziby „biblioteka funkcjonowała prowizorycznie w okresie września, października oraz grudnia, prowadząc działalność merytoryczną”²⁷Sprawozdanie z działalności Filii PBW w Nowej Hucie za rok 1991.. Nie odnotowano wówczas żadnych odwiedzin w czytelni. Najwyższe z kolei wyniki w udostępnianiu zbiorów na miejscu osiągnięto w latach 2009–2011, wynosiły one kolejno: 1252, 1043 i 1087 odwiedzin. Prezencyjnie udostępniano głównie książki i wydawnictwa ciągłe, sporadycznie sięgano po zbiory specjalne.

Spadek liczby osób zapisanych do bibliotek jest tendencją ogólnopolską, dotykającą wszystkich typów tych placówek. Postęp technologiczny i powszechna cyfryzacja powodują, że wiele osób nastawionych jest na kształcenie i dokształcanie za pomocą nowoczesnych technologii oraz poszukiwanie informacji i materiałów przede wszystkim w internecie.

Oferta

Oprócz podstawowych zadań każdej biblioteki, do których należą gromadzenie, ewidencja, opracowanie, udostępnianie i ochrona księgozbioru, od początku działania PBW – Filii w Nowej Hucie jej pracownicy służyli swoim użytkownikom poprzez udzielanie różnorodnych informacji, poradnictwo, realizowanie kwerend, tworzenie zestawień tematycznych, prowadzenie kartoteki zagadnieniowej czasopism. Z biegiem lat, w związku ze zmieniającymi się oczekiwaniami wobec bibliotek pedagogicznych, wymaganiami, które przed nimi zaczęto stawiać, a które zostały doprecyzowane w kolejnych rozporządzeniach ministerialnych²⁸Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2013 roku w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych bibliotek pedagogicznych, Dz.U. 2013 nr 89 poz. 824., zmieniała się także oferta działań w nowohuckiej bibliotece. Poddając analizie dane zawarte w tabeli poniżej, można zauważyć, że poszerza się zakres oferowanych form, a także liczba działań w ich zakresie.

Tabela 4. Liczba form pracy z czytelnikiem realizowanych w PBW – Filii w Nowej Hucie w latach 1971–2018. Opracowano na podstawie: [Dzielnicowa Biblioteka Pedagogiczna w Nowej Hucie] Sprawozdanie miesięczne. Lata 1972–1976, [Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie – Filia w Nowej Hucie] Sprawozdanie miesięczne. Lata 1977–1984; Sprawozdanie miesięczne Filii w Nowej Hucie za styczeń–grudzień 1985–1990, 1992–2010; Sprawozdanie Dzielnicowej Biblioteki Pedagogicznej w Nowej Hucie, os. Handlowe 4, za rok 1975, oraz sprawozdań opisowych i statystycznych z lat 2004–2018

Rok	Spotkania metodyczne, zajęcia z nauczycielami, spotkania ze studentami / liczba osób	Lekcje biblioteczne, zajęcia ­ edukacyjne / liczba osób	Gra literacka, spotkania autorskie, wernisaże, akcje / liczba osób	Wystawy i wystawki	Konkursy	Zestawienia tematyczne / liczba opisów	Karty do kartoteki / liczba kart
2018	11 /186	54 /1269	1	4	1	9/905	500
2017	8/126	33/648	–	4	2	6/668	448
2016	10/87	35/873	5/165	9	3	8/673	496
2015	3/36	14/297	1 /22	12	–	11/1066	736
2014	2/15	2/31	–	12	–	9/585	653
2013	1/5	–	1	12	–	11/724	101
2012	1/10	–	–	12	–	11/586	272
2011	5/70	2/44	3	8	–	8/317	984
2010	–	–	1	3	–	12/800	1083
2009	5/107	23/301	2	2	1	42/879	1318
2008	–	–	–	1	–	25/300	1617
2007	1 uty	1/30	–	6	–	–	2371
2006	1	–	–	5	–	–	780
2005	–	–	–	2	–	1/15	1449
2004	–	–	–	1	–	–	1192
2003	1/8	–	–	2	–	–	1406
2002	–	2/68	–	3	–	–	1171
2001	2	2/60	–	4	–	–	1915
2000	4	–	–	5	–	–	935
1999	5	6	–	5	–	–	1196
1998	4	–	–	5	–	–	1229
1997	6	–	–	8	–	3/63	–
1996	12	–		12		17	979
1995	3	5	–	13	–	–	1611
1994	–	2	–	8	–	–	1592
1993	–	12	–	9	–	–	1567
1992	7	9	–	6	–	–	3822
1991	–	–	–	–	–	–	–
1990	–	2	–	14	–	–	–
1989	–	–	–	5	–	–	–
1988	2	–	–	5	–	–	–
1987	–	–	–	8	–	1	–
1986	–	2	–	25	–	31	–
1985	8	1	–	39	–	15	–
1984	–	–	–	5	–	–	–
1983	–	–	–	2	–	–	1009
1982	2	–	–	2	–	–	–
1981	–	–	–	2	–	–	–
1980	–	1	–	3	–	–	–
1979	–	–	–	1	–	–	–
1978	–	–	–	3	–	–	–
1977	–	–	–	3	–	–	–
1976		–	–	3	–	–	–
1975	–	–	–	–	–	–	–
1974	–	–	–	–	–	–	–
1973	–	–	–	1	–	2	–
1972	–	–	–	–	–	–	–
1971	–	–	–	–	–	–	–

Warsztat informacyjno-bibliograficzny dostosowany jest do potrzeb użytkowników biblioteki. W sprawozdaniach z lat 1983, 1992–2018 zawarto informacje o liczbie utworzonych w danym roku kalendarzowym kart, które włączono do gromadzonej od lat siedemdziesiątych XX wieku kartoteki zagadnieniowej czasopism, rzadziej jednak podawano liczbę utworzonych nowych haseł. Kartoteka liczy obecnie 540 haseł i stanowi solidną podstawę dla poszukujących materiałów, na przykład do prac dyplomowych czy magisterskich. Uznaniem czytelników cieszyły się i nadal cieszą zestawienia tematyczne tworzone na bieżąco, będące reakcją na wzrost zainteresowania określonym tematem czy związane z aktualnymi kierunkami polityki oświatowej państwa. Pod koniec 2018 roku było ich 75²⁹Stan na 31.12.2018 roku. Dane uzyskane od kierownika Filii mgr Aldony Kruk..

Do działań na rzecz placówek oświatowych funkcjonujących na terenie Nowej Huty z pewnością należy zaliczyć wszelkie spotkania, warsztaty, szkolenia organizowane dla nauczycieli i innych pracowników oświaty. Od początku lat osiemdziesiątych zeszłego stulecia pracownicy Filii organizowali tak zwane konferencje metodyczne – były to spotkania z bibliotekarzami pracującymi w szkołach, w bibliotekach pedagogicznych, bibliotekach publicznych, spotkania metodyków z polonistami z nowohuckich szkół. W latach 2009–2015 najczęściej organizowano spotkania nauczycieli bibliotekarzy w ramach tak zwanej sieci współpracy. Od 2016 roku oferta spotkań jest poszerzana o różnorodne szkolenia, warsztaty i prelekcje, między innymi w tymże roku nauczyciele bibliotekarze mieli możliwość uczestniczenia w warsztatach „Pomyśl, ułóż, sprawdź” i „Teksty ikoniczne w edukacji”, ponadto odbyły się dwa spotkania metodyczne dla studentów kierunku informacja naukowa i bibliotekoznawstwo Uniwersytetu Pedagogicznego oraz prelekcja dla rodziców uczniów Szkoły Podstawowej w Karniowie zatytułowana „Rola czytania w życiu dziecka”. W 2017 roku zaproszono nauczycieli do uczestnictwa w warsztatach z bajkoterapii oraz warsztatach na temat prawa autorskiego, a w ostatnim z omawianych lat zorganizowano między innymi spotkania w ramach kampanii „Mind the Mind – zwalczamy stygmat zaburzeń psychicznych”, warsztaty tworzenia lapbooków oraz dwa spotkania na temat ewidencji podręczników.

Liczba spotkań, warsztatów, szkoleń była różna, zależna od możliwości kadrowych i finansowych placówki, i wynosiła od 1 do 12. Były okresy, kiedy takich działań nie odnotowano (szczegółowe dane w tabeli nr 4). W niektórych latach podano tylko liczbę spotkań, ale nie podano rodzaju i tytułu formy. Należy zaznaczyć, że w zestawieniu nie wzięto pod uwagę udziału pracowników w tak zwanych konferencjach metodycznych organizowanych poza placówką przez inne instytucje, które wymieniano w sprawozdaniach z lat siedemdziesiątych; potraktowano je jako formę samodoskonalenia pracowników.

W sprawozdaniach, w zależności od okresu bardziej lub mniej obszernych, wielokrotnie podawana była tylko liczba prowadzonych zajęć edukacyjnych, od 1999 roku uzupełniono ją o liczbę uczestników. Czasami podawano rodzaj szkoły lub klasy, które zapraszano na lekcje, innym razem tematy lub zagadnienia realizowane z uczniami.

Zajęcia edukacyjne w sprawozdaniach po raz pierwszy odnotowano w 1980 roku – był to wywiad, którego udzielono uczniom klas VIII, opowiadając o pracach związanych z biblioteką w ramach preorientacji zawodowej³⁰Sprawozdanie Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie – Filia w Nowej Hucie za rok 1980.. Pierwszą tradycyjną lekcję biblioteczną dla uczniów szkoły podstawowej na temat katalogów przeprowadzono w 1985 roku³¹Sprawozdanie Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie – Filii w Nowej Hucie za rok 1985., kolejne dwie – w 1986 roku. W 1990 roku również odbyły się dwie lekcje: w jednej z nich uczestniczyli słuchacze Medycznego Studium Zawodowego, w drugiej („Katalogi biblioteczne jako źródło informacji”) uczniowie VIII klasy Szkoły Podstawowej nr 76 w Krakowie³²Sprawozdanie miesięczne Filii w Nowej Hucie za styczeń–grudzień 1990.. Najwięcej lekcji przeprowadzono w latach 1992–1993. W pierwszym z wymienionych lat było ich dziewięć. Przygotowano je z myślą o uczniach szkół podstawowych, średnich oraz słuchaczach Szkoły Pożarnictwa. Wśród realizowanych tematów znalazły się między innymi: „Czasopiśmiennictwo pedagogiczne” oraz zapoznanie aktywu bibliotecznego z nowohuckich szkół podstawowych z działalnością i sposobem korzystania z biblioteki ­ pedagogicznej³³ Sprawozdanie miesięczne Filii w Nowej Hucie za styczeń–grudzień 1992.. W 1993 roku odnotowano 13 lekcji dla uczniów szkół podstawowych, liceum ogólnokształcącego, technikum i zasadniczej szkoły budowlanej. Bibliotekarze omawiali takie tematy, jak źródła informacji w bibliotece, zasady korzystania z biblioteki pedagogicznej, ze zbiorów ciągłych, z katalogów i kartoteki zagadnieniowej oraz z katalogu alfabetycznego i rzeczowego, a także wypełnienia rewersów i zamówień³⁴Sprawozdanie miesięczne Filii w Nowej Hucie za styczeń–grudzień 1993.. W okresie późniejszym zdarzały się lata, kiedy takich zajęć nie prowadzono w ogóle (1996–1998, 2000, 2003–2006, 2008, 2010, 2012). W pozostałych niewymienionych powyżej latach z okresu 1994–2018 ich liczba wahała się między 1 a 54 – zauważalny wzrost ich liczby widoczny jest zwłaszcza w ostatnich latach działalności Filii. Tematy, podobnie jak we wcześniejszym okresie, obejmowały informacje na temat działalności biblioteki pedagogicznej, zasady korzystania z katalogu alfabetycznego, rzeczowego i kartoteki zagadnieniowej, ponadto w 2012 roku, z okazji Tygodnia Bibliotek, pojawiła się propozycja zajęć dla dzieci z Klubu Wersalik „Korczak w oczach dziecka”, rok później – „Bliżej Tuwima”, a od 2015 roku cyklu „Czytam sobie w bibliotece”. W 2018 roku oferta edukacyjna kierowana była głównie do wychowanków przedszkoli i uczniów młodszych klas szkoły podstawowej. Biblioteka kontynuowała spotkania w ramach cyklu zajęć dla dzieci z przedszkoli „Czytam sobie w bibliotece – biblioteczne spotkania z książką” mające na celu przyzwyczajenie dzieci do aktywnego słuchania i zachęcenie do czytania. Wśród proponowanych tematów znalazły się między innymi: „Kocie opowieści”³⁵Wszystkie informacje uzyskane od kierownika Filii mgr Aldony Kruk. Oferta zajęć znajduje się na stronie głównej PBW w Krakowie pod adresem: https://www.pbw.edu.pl/. Scenariusz zajęć na podstawie książki Marcina Barana Kłopoty z mlekiem dla kota, Warszawa 2013., „Kosmiczna przygoda”³⁶Scenariusz zajęć na podstawie książki Wojciecha Widłaka Marta i Ufoludek, Warszawa 2014., „W krainie legend”³⁷Scenariusz zajęć na podstawie książki Wojciecha Widłaka O smoku spod Wawelu, Warszawa 2016., „Z wizytą u dinozaurów”³⁸Scenariusz zajęć na podstawie książki Joanny Jagiełło Oko w oko z diplodokiem, Warszawa 2013., „Mój przyjaciel pies”³⁹Scenariusz zajęć na podstawie książki Rafała Witka Dobry pies, Warszawa 2017., „Fantastyczny sposób na nudę”⁴⁰Scenariusz zajęć na podstawie książki Rafała Witka Walizka pana Hanumana, Warszawa 2013., „Podróże małe i duże”⁴¹Scenariusz zajęć na podstawie książki Rafała Witka Maja na tropie jaja, Warszawa 2014., „Mali architekci wielkiej Nowej Huty”⁴²Scenariusz zajęć na podstawie książki Natalii Fiedorczuk-Cieślak Koronkowa parasolka z Gdyni, Warszawa 2018.. Cykl 12 spotkań realizowany jest w ciągu dwóch lat. Zajęcia odbywają się raz w miesiącu w czterech przedszkolach.

Inne formy pracy z czytelnikiem, takie jak spotkania autorskie, gry, wernisaże, akcje, zostały wprowadzone do biblioteki dopiero w 2009 roku. W PBW – Filii w Nowej Hucie studenci kierunku informacja naukowa i bibliotekoznawstwo Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, pod kierunkiem dr Urszuli Lisowskiej-Kożuch, zaprosili uczniów klas „0” na zrealizowane według własnego scenariusza przedstawienie zatytułowane Zapomniane bajki. W tymże roku dorosłym użytkownikom placówki zaproponowano udział w akcji „Podziel się książką, z której wyrosłeś”, którą ponawiano w kolejnych dwóch latach. W 2011 roku nawiązano współpracę z Domem Seniora (dla podopiecznych DS zorganizowano warsztaty orgiami, wernisaż i wystawę ich prac). W 2013 roku podopieczni SALTROM malowali graffiti związane z książką na tarasie biblioteki; dwa lata później na spotkanie autorskie zaproszono Hannę Sokołowską, autorkę książek Kosa, czyli ballada kryminalna o Nowej Hucie oraz Koty, czyli złap mnie w Nowej Hucie. Kolejne spotkania autorskie odbyły się w 2016 roku, zaproszono na nie Annę Wicher i Danutę Zawadzką, autorki książek dla dzieci. W tymże roku zorganizowano zajęcia z grą planszową Catan, w której wzięli udział uczniowie z pobliskiego internatu oraz, we współpracy z Zespołem Szkół Budowlanych PBP „Chemobudowa Kraków” i z pomocą studentów kierunku informacja naukowa i bibliotekoznawstwo Uniwersytetu Pedagogicznego, międzyszkolną grę literacką „Turniej magiczny” (na podstawie książki Joanne K. Rowling Harry Potter i kamień filozoficzny), przygotowaną dla uczniów Gimnazjum nr 42, Gimnazjum im. Królowej Apostołów i Zespołu Szkół Budowlanych PBP „Chemobudowa Kraków”. Ostatnie wydarzenie tego typu miało miejsce w 2018 roku – a była nim gra miejska „A kuku, Panie Generale”, przygotowana we współpracy z Zespołem Szkół Elektrycznych nr 2 w Krakowie, z pomocą pracowników PBW w Krakowie oraz Filii w Miechowie i Proszowicach.

W 2018 roku nawiązano również współpracę z Zespołem Szkół Specjalnych nr 4 w Krakowie, w ramach której w bibliotece zaczęto realizować roczną praktykę dla wychowanków szkoły. Pięcioro uczniów podczas comiesięcznych spotkań zapoznało się z wybranymi aspektami pracy w bibliotece, z zaangażowaniem podchodząc do wykonywania wyznaczonych im zadań.

W zasadzie od początku istnienia placówki starano się w niej prezentować różnorodne wystawy i wystawki. O pierwszej z nich zatytułowanej Mikołaj Kopernik informowano w sprawozdaniu za 1973 rok⁴³[Dzielnicowa Biblioteka Pedagogiczna w Nowej Hucie] Sprawozdanie miesięczne. Rok 1973.. Kolejne ekspozycje zorganizowano w każdym z omawianych lat, z wyjątkiem okresów 1971–1972, 1974–1975 i 1991. Ich liczba wahała się między 1 a 39 (w 1985 roku). Najwięcej wystaw odnotowano (poza wymienionym już 1985 rokiem) w 1986 roku – 25, w 1990 było ich 14, w 1995 – 13, a w latach 1996, 2012–2015 – po 12 (szczegółowe dane zebrano w tabeli 4).

Tematyka ekspozycji była zróżnicowana. Wiele z nich stanowiły wystawy nowości oraz książek otrzymanych w darze, ekspozycje przygotowane z okazji konferencji metodycznych, wystawy rocznicowe, związane urodzinami lub rocznicami śmierci sławnych Polaków oraz kolejnymi rocznicami ważnych wydarzeń historycznych, między innymi odzyskania niepodległości, powstania listopadowego. Były też ekspozycje tematyczne poświęcone szeroko pojętej pedagogice: wychowaniu, edukacji i zagrożeniom, podejmujące między innymi zagadnienia związane z Krakowem, świętami, zwyczajami i obrzędami, sztuką. Materiały prezentowano również w cyklach, na przykład w latach 2005–2007 urządzano ekspozycje pod hasłem „Klub Europejski”, na których przedstawiano różne kraje; nieco później czytelnicy mogli śledzić wystawy z cyklu: „Osoby specjalnej troski wokół nas” (2011–2012), „Wybitni pedagodzy” (2012–2013), „Współczesne zagrożenia dzieci i młodzieży” (2013–2014), „Terapie” (2014–2015), a w latach 2015–2016 cykl wystaw miesięcznych pod nazwą „Pedagogika”.

Pracownicy Filii nie organizowali zbyt wielu konkursów. Pierwszy z nich „Co kryje się w szafie”, związany z prezentowaną w Filii wystawą na temat lektury Clive’a S. Lewisa Lew, czarownica i stara szafa, zorganizowali studenci Uniwersytetu Pedagogicznego w 2009 roku. Do rywalizacji zaprosili uczniów klas IV–VI z czterech szkół podstawowych działających na terenie Nowej Huty. W 2016 roku pracownicy PBW – Filii w Nowej Hucie przeprowadzili trzy konkursy: konkurs plastyczny „Moja ulubiona książka” dla uczniów klas I–VI i gimnazjum (zorganizowany we współpracy z Gimnazjum nr 48 w Krakowie), konkurs „Harry Potter” dla dzieci z klas I–III Szkoły Podstawowej nr 129 oraz międzyfilialny konkurs plastyczny „Sienkiewicz baśniami malowany”, ­ przeznaczony dla uczniów klas IV–VI szkół podstawowych. W następnym roku zaproponowano dwa tego typu zmagania. Były to konkursy związane z obchodami Roku Rzeki Wisły. Pierwszy z nich (plastyczny) pod nazwą „Nadwiślański krajobraz” skierowany został do wychowanków przedszkoli, drugi – plastyczno-literacki, zatytułowany „Laurka dla Wisły” – do uczniów klas I–III szkół podstawowych. Oba konkursy zrealizowano we współpracy z PBW – Filią w Miechowie i Filią w Proszowicach. W 2018 roku wspólnie z wyżej wymienionymi Filiami PBW w Krakowie oraz Filią w Suchej Beskidzkiej przeprowadzono kolejny międzyfilialny konkurs pod hasłem „Ta, co nie zginęła…” na wiersz o tematyce patriotycznej, nawiązujący do 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

Realizacja projektu „70 lat Nowej Huty”⁴⁴Por. artykuł: A. Kruk, U. Lisowska-Kożuch, 70 lat Nowej Huty, „Hejnał Oświatowy” 2019, nr 8–9, s. 34–35.

Rok 2019 upływa pod znakiem obchodów związanych z 70. rocznicą powstania najmłodszej dzielnicy Krakowa – Nowej Huty. W jubileusz zaangażowało się wiele instytucji i placówek. Jedną z nich jest PBW w Krakowie – Filia w Nowej Hucie, która przygotowała projekt skierowany do nowohuckich szkół zatytułowany „70 lat Nowej Huty”. Organizowane w ramach współpracy z bibliotekami szkolnymi działania (warsztaty, konkursy, zajęcia edukacyjne, wystawy) miały na celu przede wszystkim kształtowanie postaw patriotycznych uczniów w odniesieniu do dziedzictwa kulturowego dzielnicy, wzbogacenie wiedzy o niej, a także wzbudzenie zainteresowania Nową Hutą wśród osób niebędących jej mieszkańcami. Dla autorek projektu, Aldony Kruk i Urszuli Lisowskiej-Kożuch, ważne było również promowanie nowych technologii w nauczaniu, sięganie po mniej znane, ale interesujące formy pracy oraz rozwijanie współpracy z nauczycielami bibliotekarzami poprzez realizację wspólnego projektu edukacyjnego.

Na pierwszą część projektu złożyły się warsztaty dla nauczycieli z tworzenia lap­booków oraz grafiki, spotkanie uczniów z przewodnikiem, panią Martą Włodarczyk, na temat Nowej Huty, przygotowanie zajęć zatytułowanych „Mali architekci wielkiej Nowej Huty”, które dedykowano grupom przedszkolnym, a także dwa konkursy.

Wspomniane warsztaty z tworzenia lapbooków odbyły się 5 grudnia 2018 roku w siedzibie Filii, a wzięło w nich udział 14 nauczycieli bibliotekarzy. Kolejne szkolenie, zatytułowane „Grafika dla laika”, zorganizowano 13 lutego tego roku, uczestniczyło w nich osiem osób. Podczas tego spotkania nauczyciele zapoznali się z aplikacjami WordArt Cloud, Pixlr, Piktochart. Oba szkolenia prowadzili pracownicy Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie. Nieco później, bo 20 lutego, pracownice Filii, Aldona Kruk i Urszula Lisowska-Kożuch, zorganizowały warsztaty dla uczniów klas V–VI należących do Dyskusyjnego Klubu Książki w Szkole Podstawowej nr 126 w Krakowie. Siedem uczennic z wielkim zaangażowaniem podeszło do pierwszych prób stworzenia własnego lapbooka.

Aby przybliżyć młodszym mieszkańcom historię dzielnicy, w której mieszkają, na spotkanie z przewodnikiem, panią Martą Włodarczyk, zaproszono uczniów klasy III Szkoły Podstawowej nr 37. Zajęcia prowadzone były w formie pogadanki na temat historii Nowej Huty, urozmaiconej pokazem starych zdjęć dzielnicy. Dzieci aktywnie uczestniczyły w rozmowie. W drugiej części spotkania uczniowie zaznaczali na planie Nowej Huty znane sobie miejsca, takie jak szkoła, domy kultury, parki i zalew. Na końcu przedstawiły swoją wizję dzielnicy. W prezentowanej formie edukacyjnej, zorganizowanej przez kolejnego pracownika Filii, Joannę Poniatowską, udział wzięło 17 osób.

Zainteresowane Nową Hutą grupy przedszkolne mogły wziąć udział w zajęciach edukacyjnych proponowanych pod hasłem „Mali architekci wielkiej Nowej Huty” przez kierownika placówki Aldonę Kruk. Inspiracją do nich stała się książka Natalii Fiedorczuk-Cieślak Koronkowa parasolka z Gdyni. Opowieść o mieście z serii „Czytam sobie z kotylionem”. Autorka scenariusza w grudniu 2018 roku wzięła udział w ogólnopolskim konkursie „Czytam sobie w bibliotece. Moje miejsce – moja wolność!” organizowanym przez serwis www.biblioteki.org przy współpracy z Fundacją Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego oraz wydawnictwem Egmont. Konkurs ogłoszono z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, a Aldona Kruk znalazła się wśród jego laureatów⁴⁵Więcej informacji na ten temat: Pracownik naszej Filii w Nowej Hucie wśród laureatów ogólnopolskiego konkursu!, https://www.pbw.edu.pl/wydarzenia/1242-pracownik-naszej-filii-w-nowej-hucie-wsrod-laureatow-ogolnopolskiego-konkursu (dostęp: 02.08.2019)..

Najważniejszym elementem pierwszej części projektu była jednak realizacja dwóch konkursów pozwalających na samodzielne pogłębienie wiedzy uczniów o najmłodszej dzielnicy Krakowa i kształcenie umiejętności wyszukiwania oraz selekcji informacji. Pierwszy pod nazwą „Nowa Huta ukryta w lapbookach” skierowany był do uczniów klas II–VI szkół podstawowych, drugi – „Z Nową Hutą w tle” (konkurs fotograficzny w formie sleeveface) – do nastolatków z klas VI–VIII szkół podstawowych i III klasy gimnazjum. Oba odbyły się w dwóch etapach: wewnątrzszkolnym i międzyszkolnym. Konkursy cieszyły się dużym zainteresowaniem. Do pierwszego w pierwszym etapie zgłosiło się aż 166 uczniów z 15 szkół; do etapu drugiego zakwalifikowano 67 prac. W drugim konkursie wzięło udział 28 uczniów z siedmiu szkół, do kolejnego etapu wybrano 22 prace. Rozstrzygniecie obu konkursów nastąpiło 8 maja. Jury konkursu w składzie: Joanna Styryska-Gałażyn (malarka, graficzna, ilustratorka), Anna Gotfryd-Kolecka, Barbara Habieda (Ośrodek Kultury im. C.K. Norwida), Marzena Sula-Matuszkiewicz i Małgorzata Stachurska (PBW w Krakowie) przyznało 14 nagród głównych i 30 wyróżnień. Uroczyste rozdanie nagród odbyło się 15 maja 2019 roku w Ośrodku Kultury im. C.K. Norwida. Nagrody zostały zakupione dzięki wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Urzędu Miasta Krakowa, Rady Dzielnicy XIV Czyżyny, Rady Dzielnicy XV Mistrzejowice, Rady Dzielnicy XVI Bieńczyce, Rady Dzielnicy XVII Wzgórza Krzesławickie, Rady Dzielnicy XVIII Nowa Huta. Oprócz nagród rzeczowych każdy z uczestników otrzymał pamiątkowy dyplom, a twórcy sleeveface także plakat zaprojektowany i wykonany przez piszącą te słowa⁴⁶Więcej na ten temat: Finał konkursów „Nowa Huta ukryta w lapbookach” i „Z Nową Hutą w tle” – fotorelacja, https://www.pbw.edu.pl/wydarzenia/1314-final-konkursow-nowa-huta-ukryta-w-lapbookach-i-z-nowa-huta-w-tle-fotorelacja (dostęp: 02.08.2019)..

Nagrodzone prace można było oglądać od czerwca do września 2019 roku na wystawie O Nowej to Hucie prac kilka… 70 lat Nowej Huty zorganizowanej w budynku głównym PBW w Krakowie przy alei Focha 39⁴⁷Więcej na ten temat: Wystawa pokonkursowych prac uczniów w ramach projektu „70 lat Nowej Huty”, https://www.pbw.edu.pl/wydarzenia/1327-wystawa-pokonkursowych-prac-uczniow-w-ramach-projektu-70-lat-nowej-huty (dostęp: 02.08.2019)..

Należy wspomnieć, że przy realizacji pierwszej części projektu z PBW – Filią w Nowej Hucie współpracowały: Pracownia Dziedzictwa i Tożsamości Nowej Huty Ośrodka Kultury im. C.K. Norwida, Fundacja Faktor Kultura oraz zaprzyjaźnione szkoły: Szkoła Podstawowa nr 52, Szkoła Podstawowa nr 82, Szkoła Podstawowa nr 85, Szkoła Podstawowa nr 89, Szkoła Podstawowa nr 126, Szkoła Podstawowa nr 129, Zespół Szkół Specjalnych nr 6 i Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 14.

Dopełnieniem pierwszej części projektu była wystawa O Nowej to Hucie prac kilka… 70 lat Nowej Huty, która została przygotowana w siedzibie Filii na os. Kościuszkowskim 2a dzięki pomocy i życzliwości Jerzego Kujawskiego „Szpinaka” z Chałupy „U Szpinaka”, Muzeum Historycznego w Krakowie – oddziału Dzieje Nowej Huty oraz Instytutu Pamięci Narodowej – Biura Edukacji Narodowej, od których wypożyczono eksponaty lub które przekazały placówce książki związane tematycznie z dzielnicą.

Projekt będzie kontynuowany od września bieżącego roku. Druga jego część adresowana jest do uczniów szkół ponadpodstawowych. W jej ramach przewidziane zostały warsztaty dla nauczycieli z zakresu korzystania z dostępnych online narzędzi graficznych oraz przeznaczony da uczniów konkurs na wykonanie infografiki o Nowej Hucie. Prace będące efektem konkursu zostaną zaprezentowane na wystawie w PBW – Filii w Nowej Hucie.

Podsumowanie

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie – Filia w Nowej Hucie służy mieszkańcom najmłodszej dzielnicy naszego miasta od 1971 roku. Ze względu na swoje zadania prowadzi działalność na rzecz oświaty i wychowania, wspiera proces kształcenia i doskonalenia nauczycieli, wspiera działalność szkół, w tym bibliotek szkolnych oraz innych placówek. Służy nie tylko nauczycielom, ale także osobom przygotowującym się do zawodu, studentom, uczniom oraz wszystkim innym zainteresowanym dokształcaniem się i samokształceniem. Jej działalność, gromadzone zbiory i oferowane usługi są wysoko cenione przez użytkowników. Pracownicy zawsze mają na względzie potrzeby i oczekiwania swoich czytelników i w miarę możliwości kadrowych i finansowych starają się reagować na nie na bieżąco⁴⁸Zob. U. Lisowska-Kożuch, Kim jesteś Użytkowniku… i co możemy dla Ciebie zrobić? Czytelnik/użytkownik Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie – Filii w Nowej Hucie. Referat wygłoszony 6 czerwca 2019 roku podczas IV Ogólnopolskiego Forum Bibliotek Pedagogicznych organizowanego przez Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką w Krakowie [artykuł w druku].. Biorą również pod uwagę wszelkie badania i ewaluacje prowadzone w bibliotece macierzystej. Przeprowadzona w roku szkolnym 2017/2018 ewaluacja wewnętrzna PBW w Krakowie pozwoliła na wskazanie obszarów do tej pory rzadziej wykorzystywanych, które powinny się stać przedmiotem szczególnej uwagi w przyszłych działaniach placówki. Należała do nich między innymi edukacja regionalna. Miejmy nadzieję, że realizacja opisanego powyżej projektu stanie się jednym z liczących się kroków podejmowanych we wspomnianym obszarze działalności instytucji.

Aneks

Tabela 1. Liczba etatów w PBW w Krakowie – Filii w Nowej Hucie w latach 1971–2018. Opracowanie własne na podstawie sprawozdań Dzielnicowej Biblioteki Pedagogicznej w Nowej Hucie za lata 1972–1975, sprawozdań Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie Filii w Nowej Hucie za lata 1976–1998 oraz K-b-6 Roczne. Sprawozdanie jednostkowe zbiorcze w zakresie bibliotek pedagogicznych za lata 1971–1975, K-b5 Roczne. Sprawozdanie jednostkowe zbiorcze w zakresie bibliotek pedagogicznych za rok 1976, K-b4 Roczne. Sprawozdanie jednostkowe zbiorcze w zakresie bibliotek pedagogicznych za rok 1977; K-04 Sprawozdanie biblioteki: naukowej, fachowej, fachowo-beletrystycznej, pedagogicznej, towarzystwa naukowego, ośrodka informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej w roku 1999, Z-01 Sprawozdanie o stanie zatrudnienia w 1992 r., w 1990 r., w 1989 r., Z-01 Roczne sprawozdanie o stanie i ruchu zatrudnionych za rok 1988, 1987, 1986, 1985, 1984, 1982

Rok	Kadra
2018	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2017	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2016	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2015	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2014	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2013	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2012	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2011	3 etaty pedagogiczne, w tym 2 osoby pełnozatrudnione, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2010	3 etaty pedagogiczne, w tym 2 osoby pełnozatrudnione, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2009	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2008	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2007	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2006	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2005	3 etaty pedagogiczne, 1 pracownik obsługi na ½ etatu
2004	3 etaty pedagogiczne, 1 etat obsługi
2003	3 etaty pedagogiczne, 1 etat obsługi
2002	3 etaty pedagogiczne, 1 etat obsługi
2001	3 etaty pedagogiczne, 1 etat obsługi
2000	3 etaty pedagogiczne, 1 etat obsługi
1999	3 etaty pedagogiczne, 1 etat obsługi
1998	3 etaty pedagogiczne, 1 etat obsługi
1997	3 etaty pedagogiczne, 1 etat obsługi
1996	4 etaty pedagogiczne do 31 listopada, 3 etaty pedagogiczne od grudnia, 1 etat obsługi
1995	5 etatów pedagogicznych (zatrudnionych w ciągu roku 6 osób), do czerwca 2 etaty obsługi, następnie 1 etat obsługi
1994	5 etatów pedagogicznych (zatrudnionych w ciągu roku 7 osób), 2 etaty obsługi
1993	5 etatów pedagogicznych (zatrudnionych w ciągu roku 7 osób), 2 etaty obsługi
1992	5 etatów pedagogicznych (zatrudnionych w ciągu roku 7 osób), 2 etaty obsługi
1991	4 etaty pedagogiczne, 2 etaty obsługi
1990	5 etatów, w tym 4 osoby pełnozatrudnione
1989	5 etatów pedagogicznych, w tym 4 osoby pełnozatrudnione
1988	5 etatów pedagogicznych (zatrudnionych w ciągu roku 6 osób), ¾ etatu obsługi
1987	5 etatów pedagogicznych (zatrudnionych w ciągu roku 7 osób), ¾ etatu obsługi
1986	5 etatów pedagogicznych
1985	6 etatów pedagogicznych (zatrudnionych w ciągu roku 8 osób)
1984	4 etaty pedagogiczne (zatrudnionych w ciągu roku 7 osób)
1983	4 etaty pedagogiczne (zatrudnionych w ciągu roku 5 osób, w tym jedna na ½ etatu), 1 pracownik administracyjno-obsługowy
1982	4 etaty pedagogiczne
1981–1971 w sprawozdaniach tylko informacje o pracownikach działalności podstawowej
1981	4 etaty, w tym 2 osoby w pełnym wymiarze godzin, 2 w niepełnym wymiarze godzin (zatrudnionych w ciągu roku 6 osób)
1980	4 etaty, w tym 2 osoby w pełnym wymiarze godzin, 2 w niepełnym wymiarze
1979	2 i ½ etatu, w tym 2 osoby w pełnym wymiarze godzin, 1 w niepełnym wymiarze (18 godzin)
1978	2 i ½etatu, w tym 2 osoby w pełnym wymiarze godzin, 1 w niepełnym wymiarze (18 godzin)
1977	4 osoby łącznie, w tym 2 osoby w pełnym wymiarze godzin, 2 w niepełnym wymiarze (18 i 10 godzin)
1976	4 osoby łącznie, w tym 2 osoby w pełnym wymiarze godzin, 2 w niepełnym wymiarze
1975	4 osoby łącznie, w tym 2 osoby w pełnym wymiarze godzin, 2 w niepełnym wymiarze (4 i 18 godzin)
1974	3 osoby łącznie, w tym 2 osoby w pełnym wymiarze godzin, 1 w niepełnym wymiarze (6 godzin)
1973	3 osoby łącznie, w tym 1osoba w pełnym wymiarze godzin, 2 w niepełnym wymiarze (6 i 9 godzin)
1972	4 osoby łącznie, w tym 1 osoba w pełnym wymiarze godzin, 3 w niepełnym wymiarze (9 godzin tygodniowo)
1971	1 osoba z działalności podstawowej

Tabela 2. Liczba książek wypożyczonych na zewnątrz oraz wykorzystanych na miejscu w PBW w Krakowie – Filii w Nowej Hucie w latach 1971–2018. Opracowano na podstawie sprawozdań GUS, sprawozdań statystycznych za poszczególne lata oraz rejestru Czytelnia – wypożyczenia i odwiedziny za lata 1985–2018

Rok	Liczba książek wypożyczonych na zewnątrz	Liczba książek wykorzystanych na miejscu
2018	5219	2296
2017	5784	2309
2016	6278	2327
2015	6941	3221
2014	8119	5124
2013	8900	4618
2012	8939	5149
2011	11 372	5354
2010	12 183	5343
2009	13 549	5454
2008	12 731	3168
2007	9350	2202
2006	10 886	2406
2005	12 888	2593
2004	12 140	2077
2003	13 712	2222
2002	15 162	2405
2001	15 051	2213
2000	13 514	2056
1999	14 275	1697
1998	16 249	1509
1997	17 406	1026
1996	16 415	761
1995	14 789	658
1994	13 752	372
1993	12 232	510
1992	9600	240
1991	–	–
1990	9362	346
1989	6972	351
1988	6848	576
1987	5287	202
1986	3648	225
1985	6423	392
1984	5484	135
1983	7251	522
1982	3166	725
1981	8635	brak danych
1980	9438	261
1979	7975	64
1978	10 437	179
1977	10 961	brak danych
1976	7106	360
1975	3761	186
1974	2755	105
1973	1300	brak danych
1972	742	brak danych
1971	42	brak danych

Tabela 3. Tematyka wystaw i wystawek organizowanych w PBW w Krakowie – Filii w Nowej Hucie w latach 1971–2018. Opracowano na podstawie: [Dzielnicowa Biblioteka Pedagogiczna w Nowej Hucie] Sprawozdanie miesięczne. Rok 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, [Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie – Filia w Nowej Hucie] Sprawozdanie miesięczne. Rok 1977, 1978, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984, Sprawozdanie miesięczne Filii w Nowej Hucie za styczeń–grudzień 1985–1990, 1992–2010; Sprawozdanie Dzielnicowej Biblioteki Pedagogicznej w Nowej Hucie, os. Handlowe 4, za rok 1975 oraz sprawozdań opisowych i statystycznych z lat 2004–2018.

Rok	Liczba	Wystawy i wystawki – tematy, tematyka
2018	4	Kulinarne podróże – wystawa prac pokonkursowych wychowanków Zespołu Szkół Specjalnych nr 6 w Krakowie Współczesna rodzina Zakładki książkowe Wystawa poświęcona Zbigniewowi Herbertowi
2017	4	Józef Konrad Korzeniowski Czas wolny dzieci i młodzieży Nadwiślański krajobraz Laurka dla Wisły
2016	9	Henryk Sienkiewicz Sienkiewicz baśniami malowany Wychowanie w rodzinie Moja ulubiona książka z dzieciństwa Harry Potter Cykl „Pedagogika”: Pedagogika pracy; Pedagogika przedszkolna; Pedagogika wczesnoszkolna; Pedagogika dorosłych
2015	12	Jan Długosz Współczesne rodziny Znalezione w książkach Cykl wystaw miesięcznych „Pedagogika”: Pedagogika ogólna; Pedagogika społeczna; Pedagogika opiekuńcza; Pedagogika specjalna Cykl „Terapie”: Muzykoterapia; Terapia zajęciowa; Teatroterapia; Kinezjologia edukacyjna; Socjoterapia; Inne terapie pedagogiczne
2014	12	Rok Oskara Kolberga Stare druki w zbiorach biblioteki Biblioterapia w pracy z czytelnikiem Cykl: „Współczesne zagrożenia dzieci i młodzieży”: Alkoholizm dzieci i młodzieży; Agresja i przemoc wśród dzieci i młodzieży; Zagrożenia okresu dorastania; Przestępczość dzieci i młodzieży; Subkultury Cykl wystaw: „Terapie”: Terapia pedagogiczna; Zooterapia; Psychoterapia, Arteterapia
2013	12	150. rocznica wybuchu powstania styczniowego Przemoc w rodzinie Wystawa o Tuwimie Cykl wybitni pedagodzy: Maria Łopatkowa; Maria Grzegorzewska; Marta Bogdanowicz; Celestyn Freinet; Stanisław Szyman Cykl: „Współczesne zagrożenia dzieci i młodzieży”: Zagrożenia dzieci i młodzieży; Sekty; Przemoc seksualna; Zagrożenia w internecie
2012	12	Rok Janusza Korczaka Osoby starsze – Europejski Rok Aktywności Osób Starszych Ekologia Przemoc w rodzinie Cykl wystaw miesięcznych „Osoby specjalnej troski wokół nas”: Niepełnosprawni intelektualnie; Narkomania; Depresja; Zespół Downa Cykl „Wybitni pedagodzy”: Marian Falski; Maria Montessori, Aleksander Kamiński, Weronika Sherborne
2011	8	Rok Czesława Miłosza Sztuka Japonii Starych maszyn czar – wystawa z okazji Tygodnia Bibliotek Czasopisma pedagogiczne w bibliotece Cykl wystaw miesięcznych „Osoby specjalnej troski wokół nas”: Schizofrenia; Osoby starsze; Niewidomi; Autyzm
2010	3	„Chopin – droga do sławy” Dziecko niepełnosprawne Od książki tradycyjnej do e-booków
2009	2	Nowa Huta wczoraj i dziś Co kryje się w szafie (lektura: Lew, czarownica i stara szafa)
2008	1	Kraków – światowe dziedzictwo kultury
2007	6	Gabriela Zapolska – 150. rocznica urodzin Ryszard Kapuściński, mistrz reportażu Klub Europejski – Niemcy Nowa Huta wczoraj i dziś Film i jego historia Nowości pedagogiczne
2006	5	Sławni ludzie w karykaturze Eryka Lipińskiego Szlakiem wielkich ludzi, wydarzeń, zabytków kultury Klub Europejski – Wielka Brytania: szkolnictwo, kultura, zwyczaje Święta Bożego Narodzenia w Unii Europejskiej Nowości pedagogiczne
2005	2	Konstanty Ildefons Gałczyński w 100. rocznicę urodzin Klub Europejski. Włochy – szkolnictwo, biblioteki, kultura, natura, zwyczaje
2004	1	Wystawa prac zaliczeniowych studentów czwartego roku Edukacji Estetycznej Akademii Pedagogicznej w Krakowie
2003	2	Wystawa prac nadesłanych w ramach konkursu „Ekologia i żagle” Nowości wydawnicze
2002	3	Twórczość Antoniego Słonimskiego Maria Konopnicka Bolesław Prus
2001	4	Twórczość Elizy Orzeszkowej Twórczość Aleksandra Fredry Twórczość Gabrieli Zapolskiej Nowości pedagogiczne
2000	5	Rok 2000 rokiem Władysława Reymonta Twórczość Jarosława Iwaszkiewicza Twórczość Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej Wystawa prac konkursowych uczniów krakowskich szkół na tematy ekologiczne Nowości pedagogiczne
1999	5	Twórczość H. Sienkiewicza Twórczość J. Słowackiego Twórczość H. Chopina Nowości pedagogiczne i psychologiczne (z zakupu) Nowości pedagogiczne (z darów)
1998	5	Twórczość Adama Asnyka 200. rocznica urodzin A. Mickiewicza „Chciałam pisać porządne kryminały” – o twórczości Joanny Chmielewskiej Multimedialne programy edukacyjne Nowości pedagogiczne
1997	8	Malarstwo Wojciecha Kossaka Działalność Janusza Korczaka Józef Ignacy Kraszewski w 110. rocznicę śmierci Dziecko niepełnosprawne Telewizja a zachowanie uczniów Choroby społeczne Propozycje podręczników do nauczania początkowego (WSiP) Ekologia i żagle – wystawa twórczości plastycznej dzieci
1996	12	Rok 1996 – rokiem Sienkiewicza Władysław Tatarkiewicz – w 110. rocznicę urodzin Nobel ’96 – o Wisławie Szymborskiej Nauka w klasach łączonych Drama – wychowanie przez działanie Wychowywać – ale to nie takie proste Nauczanie i wychowanie integracyjne Autyzm – zagubienie w rzeczywistości Dziecko – alkohol – narkotyki Serie wydawnicze – Biblioteka Nauczyciela Baśnie, legendy, mity różnych narodów świata Spotkanie ze sztuką Krakowa
1995	13	Uczeń w szkole Resocjalizacja Frank i Lec Stefan Żeromski Książka popularnonaukowa jako uzupełnienie wiedzy Nauka w klasach łączonych 3 wystawy książek pochodzących z darów czytelniczych 3 wystawy z nowości wydawniczych 1 wystawa bez tytułu i informacji o jej tematyce
1994	8	Słowniki i encyklopedie w edukacji szkolnej Uzależnienie młodzieży od narkotyków, alkoholu i papierosów Frywolitki, czyli przeczytane książki 2 wystawy książek pochodzących z darów czytelniczych wystawa z darów otrzymanych z WOM 2 wystawy z nowości wydawniczych
1993	9	„Czy znasz te serie?” Potrzeby psychiczne dziecka Zagrożona młodzież Wychowanie rozumne Środki dydaktyczne i pedagogiczne Podróże i przygody z książką 3 wystawy z nowości wydawniczych
1992	6	Spotkanie ze sztuką Krakowa Przeczytaj, Polonisto Jan Matejko i jego malarstwo Zima w górach Międzynarodowy Dzień Teatru Nowości wydawnicze
1991	–	–
1990	14	Serie biblioteczne Dydaktyka Wydawnictwa popularnonaukowe Ochrona środowiska Zabytki Krakowa Sztuka Krakowa O Krakowie O książce 6 wystaw książek z nowości pedagogicznych
1989	5	KEN Zwyczaje i obrzędy ludowe Z czasopism 2 wystawy z nowości czytelniczych
1988	5	3 wystawy książek z nowości pedagogicznych 2 wystawki tematyczne (nie podano tematów)
1987	8	2 wystawy przygotowane na konferencje metodyczne nauczycieli świetlic 6 wystaw książek z nowości pedagogicznych
1986	25	2 wystawy z nowości 2 wystawy dla szkół (nie podano tematów) 21 wystaw (nie podano tematów)
1985	39	Nie podano tematów
1984	5	O Krakowie 4 wystawki organizowane w związku z konferencją biologów w SP nr 83: nowości pedagogiczne; realizacja programu nauczania; aktywizacja uczniów w procesie nauczania i wychowania; wystawka do lekcji pokazowej z biologii
1983	2	Wystawka nowości pedagogicznych O Ludowym Wojsku Polskim
1982	2	„Praca pedagogiczna z czytelnikiem” „Historia i rozwój bajki”
1981	2	Nie podano tematów
1980	3	Życie i twórczość Jarosława Iwaszkiewicza Twórczość czarnoleska Jana Kochanowskiego 150. rocznica powstania listopadowego
1979	1	Z okazji konferencji dla wychowawców przedszkoli w klubie ZNP
1978	3	60-lecie odzyskania niepodległości Polski 30-lecie powstania PZPR Z okazji konferencji nauczycieli nauczania początkowego
1977	3	Z okazji Dni Oświaty Na konferencję Rejonową Bibliotek Szkolnych z Nowej Huty Na konferencję „Kultura czytelnicza”
1976	3	Z okazji Roku Bibliotek i Czytelnictwa Z okazji rocznicy Stefana Żeromskiego Z okazji olimpiady biologicznej na konferencję rejonową metodyków biologów
1975	–	–
1974	–	–
1973	1	„Mikołaj Kopernik”
1972	–	–
1971	–	–